Burhan Doğançay'ın Ardı..

-kişisel notlar-

Doğançay; çok dikkatliydi izleyicinin yapıta verdiği tepkiyi gözlerden yakalamak ister gibiydi. ben, çok dikkatli bakarım hep ustanın yapıtlarına, beni de yakaladı gözleriyle bir kaç kere. bu kesişen bakışlarda bir kaç kere selamlaştık; en son sanat fuarında Kasım da.. aslında gidip usta bende montaj/kolaj işçisiyim; imgeleri buluntu görseller ile yan yan eklemlerken;gecikmiş ve alaylı yola çıkmaktan çekinmememizde, senden aldığımız güçte var; diyemedim.. Ama belki de gözlerimde gördü bazı söylenmeyen sözleri..
Bir zaman arşivcisi, yitik bir zaman koleksiyoncusuydu. Bir çağın estetik ve gizli bir dilde almanağını tuttu, sokaklardan, duvarlardan yakaladığı seslerle.. Son çalışmalarında Lady Gaga'yı kolajına katacak kadar da günü yakalayan bir imge/zaman koleksiyoncuysu. Belki de bizim çorak toprakların ilk sokak sanatçısıydı. Sokağın ve kolaj/montajın aynı biçimde kaosun bütünlüğünü aradığını ondan da öğrendik. Huzur içinde yat usta..

*
Sanrım Doğançay, sokağı fotoğraf, kolaj/decollage ve düzenlemelerle galeriye sokarak öncülük yaptı. Ki bunda alaylı olmanın yamuk bakışı etkendi; çünkü bizim sanat tarihimiz denen şeyde sokak, kolaj, montaj yok sayılmıştı. Ardından gelen sokak ruhlu sanatçılar ise kolajı, yerleştirmeyi, şiiri de sokağa vurup geleneği gelecekten geri dönerek tamamladılar. Ama kişisel tarihim açısından gecikmiş olmanın enerjisi, alaylı yaratıcılık, sokağa aşk ve ilişki, kolaj ve hazır yapıt sanatının öncülllüğüyle Doğançay ile kesişmeler yaşadım. Biz köksüzüz ama, tarihe bakınca kesişmeleri, gizli geçitleri, yabani otları, oyunbozan oyuncuları, kökleri ve sapları görebiliyoruz. Komet'teki Situasyonist damarı, Cihat Burak'taki Anadolu gerçeküstücülüğünü gördüğümüz gibi..

*

Décollage'ın ustası ve öncülerindendi. bu gün décollage olmamasının sebebi ise ne o eski duvarların, o eski afişlerin kalmaması.. ama o eski hevesleri unutmayacak düşler gerek bize; sonsuzluk..

R.A.
2013